Een leuke, goed gedocumenteerde wandelgids en naslagwerk voor degenen die een bezoek willen brengen aan Suriname. Het boek is ingedeeld in twee delen: ‘Honderd veelvoorkomende boomsoorten’ en ‘Zes wandelingen door de stad’. Deel I behandelt achtereenvolgens in zes hoofdstukken: Tien bomen in het centrum van Paramaribo; Exotische bomen; Inheemse bomen; Fruitbomen; Palmen en Kleine bomen.
Voorafgaand aan dit eerste deel wordt ingegaan op de naamgeving. In een land met veel bevolkingsgroepen – en dito talen – heeft elke groep zijn eigen benaming. Bij de bespreking van de verschillende bomen staat eerst de gangbare, plaatselijke naam of namen, met daarna de wetenschappelijke naam, gevolgd door de naam van de familie waartoe deze behoort. Achtereenvolgens bespreken de auteurs, op een eenvoudige maar duidelijk leesbare wijze, de samenstelling van de wetenschappelijke naam en de familienaam, waarna zij ingaan op de lokale Nederlandse of Surinaams-Nederlandse naam. Een apart hoofdstuk is gewijd aan parasieten, epifyten, slingerplanten, lianen en wurgers, die de bomen van Paramaribo bevolken.
Bij de bespreking van de afzonderlijke soorten in deel I komen, naast kenmerken en standplaats, ook het gebruik aan de orde. Elk beschreven soort wordt begeleid door een totaalfoto en foto’s van het blad, de bloem en de vrucht.
In deel II staan zes wandelingen door de stad. Elke wandeling is voorzien van een handig kaartje, waarop de nummers van de bomen corresponderen met de in deel I besproken bomen. Dit zijn zogenaamde kernbomen. Onderaan elk kaartje staat een opsomming van alle nummers van andere bomen die door de auteurs tijdens hun wandeling werden gezien. In het voorwoord van de wandelingen geven de auteurs aan dat sommige bomen vanwege ontwikkelingen in Paramaribo verdwijnen of reeds verdwenen kunnen zijn.
Het boek wordt afgesloten met een alfabetische index van de honderd boomsoorten, zowel naar inlandse als wetenschappelijke naam, aanbevolen literatuur en aanbevolen web­sites. Het is een heerlijk lees- en naslagwerk dat mogelijk werd gemaakt door het Wereld Natuur Fonds. Veel leesplezier.

Dominiek Plouvier en Chantal van den Bergh-Lodeweyckx (2017). Bomen van Paramaribo. Een ode aan de mooiste hoofdstad in de Tropen. 255 p. LM Publishers, Volendam. € 19,50. ISBN 978-9406022-425-6.

Wat een leuk en interessant boek. Nooit geweten dat er zoveel wetenswaardigheden te vertellen zijn over de populier. Het is een heel bijzonder boek geworden. Wat heeft Wim Huijser, de schrijver, namelijk gedaan? Behalve zijn eigen bijdrage heeft hij gesproken met in totaal 32 mensen die ‘iets’ met de populier ‘hebben’. In de neerslag van die gesprekken heeft hij niet als verteller op willen treden, maar heeft hij zijn gesprekspartners zoveel mogelijk ruimte gegeven om hun fascinatie, kennis en vakbekwaamheid te delen. Het zijn prettig leesbare interviews geworden met een enorm gevarieerd gezelschap interessante mensen. Van een natuurfotograaf tot een maker van uitvaartkisten, van een Wageningse wetenschapper-taxonoom tot een kunstenaar-beeldhouwer, van een architect tot een botenbouwer, van een klompenmaker tot een boomrooier en nog veel meer. Ook Job Wittens, die in de vorige AV uitgebreid schreef over peppelhout (Arbor Vitae 27, 2017, p 26-28), komt uitgebreid aan het woord. Tussen de hoofdstukken vinden we telkens een ‘intermezzo’ van de hand van de schrijver, in totaal 26. Korte informatieve verhaaltjes en weetjes rond het thema ‘populier’.
De titels van de verschillende hoofdstukken dekken aardig de inhoud: Typologie van de populier; Teelt; Onderzoek; Kweek; Bos- en laanontwerp; Aanplant en educatie; Perspectief; Beheer; Dynamiek; Ambitie; Beweging; Hout als product; Handel; Exploitatie; Ketenregie; Kapverzet; Behoud; Onderhoud; Inspiratie; Kap; Verwerking; Ontwerp; Bouw; Kringloop; Kansen; Beeldende kunst; Innovaties en Economie. Elk hoofdstuk is apart te lezen.
U begrijpt het al, een boek dat ik van harte aan kan bevelen. Het is goed en makkelijk leesbaar geschreven Heel informatief zowel voor de deskundige als de liefhebber dendroloog, of zoals op de achterflap staat: ‘Interessant voor bomenliefhebbers en vakmensen.’

Huijser, Wim (2017). De Populier. Onze volksboom in nieuw perspectief. 256 p. KNNV uitgeverij, Zeist. € 24,95. ISBN 978 90 5011 6251.

Een e-mail van de auteur Wim Paul van der Ploeg of ik zijn nieuwe boek over tuinieren zou kunnen bespreken voor Arbor Vitae. Natuurlijk wilde ik dat, tuinieren is altijd leuk en vast ook voor veel lezers van AV. Met belangstelling wachtte ik dus de Franse postbode af.
Toen het kwam, gauw open gemaakt. Een begeleidend briefje van de auteur met onder andere de vraag ‘ik ben bijzonder benieuwd naar uw ervaring’. Het boek ziet er fraai uit, harde kaft, veel foto’s. Natuurlijk ga ik dan direct bladeren, foto’s kijken en stukjes lezen. Ik kom er vrijwel direct achter dat dit een heel ander boek over tuinieren is dan ik me had voorgesteld. En dan zie ik pas de ondertitel van het boek ‘Een cadeau voor hart en ziel’. Het voorwoord van de auteur valt met de deur in huis: ‘De magie van tuinieren is een beschouwend, spiritueel geïnspireerd boek over de onzichtbare, magische aspecten van tuinieren. Het is geen praktische handleiding voor je tuin, maar het gaat wel over werken in je tuin. Ik laat je ervaren wat het is om in je tuin te werken vanuit zijn en niet vanuit doen. De magie van tuinieren heb ik geschreven omdat ik je graag de diepere laag van tuinieren wil meegeven.’
Ik ben verbaasd, en ook wat teleurgesteld. Dat is niet echt mijn ‘pakkie an’. Maar tegelijkertijd realiseer ik me dat er ontzettend veel mensen zijn die zo’n benadering juist heel prettig en stimulerend zullen vinden. Met dat in gedachten ga ik verder met het boek bekijken en doorbladeren. Echt helemaal lezen is er voor mij niet bij.
Het boek omvat tien hoofdstukken: 1. Kijken, waarnemen, zien; 2. Dromen, fantaseren, visualiseren; 3. Voorbereiden en plannen; 4. Beginnen en doen; 5. Obstakels overwinnen; 6. Grond om te groeien; 7. Bewustwording; 8. Transformatie; 9. De magie; 10. Nazorg. In alle hoofdstukken komen filosofische wensen en gedachten van de auteur duidelijk naar voren. Ze nemen visueel zelfs een prominente plaats in. Ik noem wat willekeurige voorbeelden. ‘Leer genieten, gevoelig zijn, stilstaan en waarnemen, en steeds weer met aandacht bij je tuin en bij jezelf zijn.’(p. 10); ‘Waarnemen vanuit de ziel is de ervaring van de verbinding met alles wat er is. Het is luisteren naar je bovenste binnenste.’(p. 29); ‘De beweging van de ziel is vrij van gedachten, patronen of verklaringen. De beweging van de ziel is en doet. Ze doet zonder te doen, het gebeurt als vanzelf.’ (p.167) en ‘Succesvol tuinieren is een combinatie van leiden en loslaten. Het is een kwestie van balans, net als bij paardrijden.’ (p. 234).
Dit boek is niet echt mijn stijl en het heeft mij niet hetzelfde gebracht als Modeste Herwig die een voorwoord schreef. Zij schrijft: ‘Dit boek nodigt uit om je eigen tuin […] door een andere bril te bekijken. Een filosofische bril, een spirituele bril, een bril die je intens leert observeren. … Tuinieren en spiritualiteit: wat mij betreft een perfecte combinatie. … Wim Paul heeft mij met dit boek inspiratie gegeven om anders naar mijn eigen tuin te kijken en nog meer te genieten van de magie van de natuur.’ Hoewel dat voor mijzelf niet geldt, denk ik dat veel mensen het met Modeste Herwig eens zullen zijn en inspiratie opdoen met dit boek.

W.P. van der Ploeg (2017). De magie van Tuinieren. Ananda Art Uitgeverij, Arnhem. € 34,95. ISBN 978 90 826909 0 3.