Op 25 juni kwamen vele geïnteresseerde leden naar het midden van het land voor een excursie naar Doorn en Leersum. In het Nationaal Bomenmuseum – Von Gimborn Arboretum te Doorn werden we verwelkomt door Piet de Jong die ons iets vertelde over de geschiedenis van de plek en de collectie. De groep werd in tweeën gedeeld. De ene groep ging mee met Piet de Jong en de andere groep met Theo Damen.

De groep van Piet werd getrakteerd op een meanderende wandeling met een focus op Esdoornsoorten. Piet heeft in de collectie diverse zaailingen opgenomen van zowel bijzondere (onder)soorten als kruisingen. De toer begon op de parkeerplaats bij een Chinapeer (Pyrus bretschneideri), een Melkboom (Neoshirakia japonica) en een Chinese sering (Syringa reticulata subsp. pekinensis ‘Gimborns China Pearl’), een eigen selectie. Voor we naar de Esdoorns gingen benadrukte Piet het belang van herfstkleur voor de beleving en toepassingswaarde van een plant. We begonnen met Acer pictum, de Aziatische tegenhanger van de Noorse esdoorn (Acer platanoides). De hybride van deze twee staat ook nabij de ingang; een middelgrote, gezonde boom. Een bijzondere Streepjesbastesdoorn is Acer tegmentosum ‘Joe Witt’. Ook diverse soorten met atypisch blad of met een bijzondere herkomst kwamen aan bod. Zo werden A. tschonoskii var. Australe en A. tschonoskii subsp. koreanum besproken. Deze beide ondersoorten van A. tschonoskii verschillen sterk van de eigenlijke soort (A. tschonoskii subsp. tschonoskii) en zijn waarschijnlijk aparte soorten. Ook A. ‘Ample Surprise’ (een kruising van A. pictum en A. platanoides), de hybride A. monspessulanum x A. saccharum, A. hyrcanum subsp. hyrcanum met rode bladstelen, A. cappadocicum var. sinicum met jonge rode loten, de zogenaamde sint jansloten en A. ‘Osiris’, een kruising van A. palmatum en A. sieboldianum kwamen voorbij.

Naast Esdoorns werd de groep getrakteerd op de vele Haagbeuken in de collectie. Tussendoor was er tijd om stil te staan bij bijzondere planten zoals de Sassafras (Sassafras albidum) met de vele wortelopslag, de geelnaaldige Kaukasische spar (Picea orientalis ‘Early Gold’), Crataegus pseudoheterophylla met fraaie rode vruchten, Knoptaxus (Cephalotaxus harringtonii ‘Fastigiata’), Ostrya japonica, Ostrya rehderiana een zeldzame Chinese soort en op dit moment mogelijk het enige exemplaar in Europa, Quercus robur ‘Cristata’, Corylus fargesii met een afschilferende bast en Liriodendron ‘Chapel Hill’, een hybride van L. tulipifera en L. chinense, met oranje bloemen. Bij iedere boom of struik wist Piet ons de achtergrond of een bijzonderheid te vertellen. De wandeling was daarmee leerzaam en leuk.

Aan de jarenlange inzet van Dr. Piet de Jong, vroeger als taxonoom en voormalig directeur van de Hortus Botanicus in Utrecht en vanaf 1996 als vrijwilliger bij het Von Gimborn Arboretum, is uitgebreid aandacht besteed. Op 19 mei jl. kreeg Piet op initiatief van de NDV en het Nationaal Bomenmuseum Gimborn een feestje aangeboden in het arboretum waarbij, op zijn eigen verzoek, zo’n 25 personen waren uitgenodigd. Geen groot eerbetoon maar een informele bijeenkomst, naar de wens van Piet.
Na de opening van dit samenzijn door dagvoorzitter Anneke van Rhijn, kreeg Piet de gelegenheid om te vertellen over de vele wetenschappelijke studies en publicaties die over het geslacht Acer zijn uitgegeven. Hij noemde hierbij ook zijn eigen proefschrift bij zijn promotie aan de Universiteit van Wageningen. Hiervoor heeft hij onderzoek verricht bij Kew Gardens in Londen en de Parijse Jardin des Plantes.
Na deze uitleg gingen we naar buiten om de uitgebreide collectie Acers te bekijken. Piet wees ons onder andere op de bijzondere bladvormen en vertelde over de oorspronkelijke plaatsen waar deze soorten gevonden zijn. De meeste Acers komen uit China, gevolgd door Japan. In de Verenigde Staten is het aantal soorten beperkt tot negen, al is er de neiging om de ondersoorten van Acer saccharum als echte soorten te beschouwen.

In de loop van de jaren zijn er talloze cultivars ontwikkeld die het geslacht Acer een enorme bekendheid hebben gegeven. Enkele bijzondere Esdoorns tijdens de rondgang waren Acer distylum, A. pilosum subsp. stenolobum, A. sempervirens, A. sinopurpurascens en A. tsinglingense.
Op een bepaalde plek in het park stonden drie jonge bomen klaar om geplant te worden. Een cadeau voor Piet van de NDV en het Nationaal Bomenmuseum Gimborn. De bomen, een Acer pentaphyllum, een Acer elegantulum en een Castanea crenata, zijn gekweekt en geleverd door Chris van der Wurff uit Heeze.

De uitstekende lunch werd verzorgd door de catering van het Bomenmuseum. Na de lunch volgde een tweede uitleg waarbij vooral aan de hand van de bloei werd ingegaan op de evolutie van het geslacht. Het bloeiverloop is in zijn oorsprong altijd in drie fasen: mannelijk-vrouwelijk-mannelijk. Het eindstadium is volledige tweehuizigheid. Eenzelfde ontwikkeling is er van insectenbestuiving tot windbestuiving. In het geslacht zijn nog veel soorten in een tussenstadium.
Na de lezing ging een deel van de aanwezigen weer met Piet op pad om in een ander deel van het park nog meer Acers te bekijken. Diversen aanwezigen hadden als blijk van waardering een plant of boom voor Piet meegebracht. Ook die krijgen een plek op Von Gimborn.
We kunnen terugzien op een geslaagde dag die door Anneke op een sympathieke manier werd geleid. Een informeel en informatief eerbetoon aan een bevlogen plantenkenner die met hart en ziel aan Von Gimborn is verbonden.