Artis is een van de oudste dierentuinen ter wereld. In deze dierentuin, opgericht op 1 mei 1838 door de heren Westerman, Werlemann en Wijsmuller, was het de bedoeling om ‘de kennis der Natuurlijke Historie te bevorderen’. Naast de verzorging van de dieren wordt er veel aandacht besteed aan het groen. Het park in zijn geheel staat centraal. Het is in de landschapsstijl ontworpen door Hendrik en Samuel van Lunteren.

De officiële naam van Artis is ‘Stichting tot instandhouding van het Koninklijk Genootschap Natura Artis Magistra’. Er staan meer dan 200 soorten bomen waaronder een Quercus robur (Zomereik) uit 1752 en een Parrotia persica (Perzisch ijzerhout) van begin 1910.
Ook wordt er veel aandacht besteed aan de heesters, vaste planten en bollen. Alle werkzaamheden in de tuin worden uitgevoerd door negen hoveniers onder leiding van Jan de Jong. Hij begon in 1985 in Artis als tuinman en is nu teamleider van de tuinploeg. De hoveniers zijn in vaste dienst bij Artis. Eén van de collega’s maakt de beplantingsplannen en bepaalt de inrichting. Twee hoveniers werken in de jungle- en vlinderkas en richten terrariums in.

Dat is water geven, aanplanten en snoeiwerk in een vochtig en warm klimaat. Het park heeft veel oude bomen die goed in de gaten worden gehouden, maar ook bijzondere exemplaren als Betula medwediewii, Catalpa ovata ‘Slender Silhouette’, Eucommia ulmoides, Diospyros kaki, Fraxinus americana var. juglandifolia, Idesia polycarpa, Maclura pomifera, Melia asedarach, Pseudolarix amabilis, Salix triandra, Torreya californica en Wollemia nobilis. De overzichtslijst van het bomensortiment is te veelomvattend om in Arbor Vitae op te nemen. Via Plant Explorer is informatie over alle bomen te vinden (onder ‘naam’ staan alle bomen op alfabetische volgorde gerangschikt).

Het park is verdeeld in vier stukken, waar per gedeelte twee medewerkers alle onderhoud en aanleg van de beplanting doen. Het onderhoud van de bomen doet de Jong met een collega met een hoogwerker.

Bij de hoofdingang, waar vroeger de kamelen liepen, is de ‘Afrikaanse Look’ enigszins veranderd. In het gebied lopen nu algazellen (sabelantilopen) en staan er sinds twee jaar twee Jubaea chilensis (Chileense honingpalmen). De verblijven worden aangepast aan wat de dieren nodig hebben. Samen met landschapsarchitecten is het gebied van de olifanten aangepast. Kijkend langs de rand van de beplanting geeft dat de indruk dat je door het bos kijkt naar de olifanten.

Artis beslaat een oppervlakte van 14 ha inclusief parkeerruimte. Sinds 2021 is het officieel een botanische tuin en educatie is een zeer belangrijke doelstelling. Zo is er ieder jaar vanaf mei een eetbare tuin waar 18.000 eetbare planten van 220 verschillende soorten te vinden zijn. Men vindt het belangrijk om de jeugd te laten beseffen dat planten zoals boerenkool of erwten in de grond groeien. Artis promoot het idee: ‘Hoe meer groen in de stad, hoe beter het is voor de natuur’. Men wil het publiek bewust maken van de waarde van bomen en mensen laten beseffen dat ze beter moeten omgaan met de natuur. Het bodemleven is heel belangrijk en ook dat wordt uitgelegd. In Micropia (Wetenschapsmuseum Amsterdam) vertelt Artis het verhaal over microben en wat er in de bodem gebeurt. Er komen veel scholen op bezoek. In de maanden mei en oktober helpen scholen met bollen planten en werken in de eetbare tuin. Zo wordt een basis gelegd voor meer kennis en waardering voor de natuur. Bij zo’n gelegenheid wordt er uitgebreid stilgestaan bij wat de natuur en de dieren ons te zeggen hebben. Alles bij elkaar leveren dit soort programma’s en de inrichting veel positieve reacties van het publiek op.
In coronatijd liep het aantal bezoekers flink terug. Gelukkig neemt het aantal bezoekers weer toe. Waar zie je anders leeuwen en allerlei andere dieren uit andere continenten? Artis steunt meerdere natuurbehoudsprojecten om natuur wereldwijd te beschermen. Bezoekers laten ervaren hoe belangrijk en divers de natuur is, dat is het doel van de medewerkers van Artis.