De postkantoorboom in Mosselbaai, Zuid-Afrika

Monumentale bomen fascineren mij. Bomen met een verhaal nog meer. Altijd even aanraken en voelen én bedenken wat die bomen allemaal in de loop der eeuwen hebben gezien en meegemaakt. Als bomen zouden kunnen praten…
Tijdens een reis naar zuidwest Zuid-Afrika kwamen wij op het spoor van een boom met een verhaal. Het gaat hier om de postkantoorboom in Mosselbaai, aan de kust tussen Kaapstad en Port Elisabeth, ten westen van George. Hij is meer dan vijfhonderd jaar oud.

Zicht op Mosselbaai
Zicht op Mosselbaai
Foto: Herman Geertsema

We weten allemaal dat de schepen van eerst de Portugezen en later de Nederlandse VOC, op weg naar de oost en weer terug naar huis, een stop maakten in Zuid-Afrika. Mosselbaai was een geschikte plek om binnen te varen. Direct aan de kust was een bron zodat het water kon worden ververst. Die bron en de boom, die er in de vijftiende eeuw al stond, zijn er nog steeds. Beide maken nu deel uit van het Barthlomeu Dias Museum Complex in Mosselbaai. In 1500 stopte een Portugese commandant een brief in een schoen die hij in/bij de boom verstopte. De commandant kwam uit de oost en was op weg naar huis. In de brief stond een verslag van de gevaren op zee bij Calcutta en het verlies van Portugese schepen en hun commandant Barthlomeu Diaz. Een jaar later werd de brief gevonden door een andere Portugese commandant, Joao de Novao, op weg naar India. Later hebben vele zeemannen op deze manier brieven daar gepost en voor elkaar meegenomen. Deze plek werd zo het eerste postkantoor van Zuid-Afrika. Nu hebben de Zuid-Afrikaanse posterijen in de vorm van een bronzen laars een echte brievenbus neergezet. Brieven die daarin worden gepost, krijgen een speciaal stempel.

De laars als hedendaagse brievenbus
De laars als hedendaagse brievenbus
Foto: Herman Geertsema

De boom is een Sideroxylon inerme, in het Afrikaans wit-melkhout en in het Engels Milkwood tree. De letterlijke vertaling van de wetenschappelijke naam is ‘ijzerhout’. De eerste kolonisten gebruikten het hout voor bruggen en molens. De naam Milkwood wijst op het witte latex sap dat te zien is als men een blad afbreekt. Ook heeft de boom medicinale krachten.
Milkwood trees komen voor langs de gehele kust van Zuid-Afrika en aan de oostkust van Afrika tot aan Tanzania. Ze zijn niet bedreigd, maar wel beschermd en mogen dus niet gekapt worden. Grote exemplaren kunnen achthonderd tot duizend jaar oud worden en bereiken een hoogte van vijftien meter. De boom is groenblijvend, heeft leerachtig blad, zwarte bessen en wit-groene bloemen.

Uitleg over de Milkwood tree
Uitleg over de Milkwood tree
Foto: Herman Geertsema

Geef een reactie